ارزش‌گذاری وضع مالیات سبز در راستای حفاظت از محیط زیست (مطالعه موردی: زباله‌های شهری شهر اردکان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه اردکان، اردکان، ایران.

2 دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی، گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.

3 دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی، گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

مهاجرت دسته‌جمعی سریع به شهرها و رشد اقتصادی مشکلات مختلفی را برای پایداری ایجاد کرده است. افزایش روزافزون زباله‌های شهری که باعث آلودگی محیط‌زیست و تصرف اراضی می‌شود، ازجمله دغدغه‌های شهرداری‌ها بوده و جمع‌آوری مجزا به‌عنوان روشی مناسب برای دفع آنها شناخته می‌شود. زباله‌های شهری همواره به‌عنوان یک آلاینده، محیط پیرامون انسان‌ها را آلوده کرده و از زیبایی شهرها می‌کاهند. شهر اردکان نیز همانند بسیاری از شهرهای صنعتی ایران به دلیل رشد سریع شهرنشینی دچار مسائل بسیاری در حوزه مدیریت زباله‌های شهری است. ازاین‌رو مطالعه حاضر به تعیین ارزش اقتصادی وضع مالیات سبز شهر اردکان و اندازه‌گیری میزان تمایل به پرداخت افراد جهت تفکیک و دفع صحیح زباله با استفاده از روش ارزش‌گذاری مشروط و تکنیک دوگانه دوبعدی پرداخته است. داده‌های موردنیاز از طریق توزیع 608 پرسشنامه در سطح شهر اردکان در سال 1398 به دست آمد. نتایج حاصل از برآورد مدل لوجیت نشان می‌دهد که متغیرهای سن و جنسیت تأثیر منفی و متغیرهای تعداد افراد خانوار و تحصیلات تأثیر مثبت و معنی‌داری بر پذیرش مبلغ پیشنهادی دارند. میزان تمایل به پرداخت ماهیانه افراد نیز معادل 23450 ریال (0/55 دلار) به دست آمد، از آنجا که این مبلغ در برابر خدمت‌رسانی به فرد می‌باشد، به‌عنوان مالیات سبز برای تفکیک و دفع صحیح زباله برای هر فرد قابل پرداخت است. همچنین ارزش کل وضع مالیات سبز معادل 21181 میلیون ریال (504315/7 دلار) در سال می‌باشد. درآمدهای حاصل از تمایل به پرداخت افراد برای دفع صحیح زباله را می‌توان در خصوص هزینه‌های نصب سطل برای تفکیک زباله و درنهایت دفع یا بازیافت زباله‌ها استفاده کرد و باعث ایجاد اشتغال در این بخش شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Evaluation of green tax in order to protect the environment (Case study: Municipal waste of Ardakan city)

نویسندگان [English]

  • Niloofar Hajali Akbari 1
  • Yadollah Bostan 2
  • Malihe Sheybani 3
1 M.Sc. Graduate of Agricultural Economics, Department of Nature Engineering, Faculty of Agriculture & Natural Resources, Ardakan University, Ardakan, Iran.
2 Ph.D student in Agricultural Economics, Department of Agricultural Economics, Faculty of Agricultural Engineering, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran.
3 Ph.D. student of Agricultural Economics, Department of Agricultural Economics, Agriculture Faculty, Ferdowsi University, Mashhad, Mashhad, Iran.
چکیده [English]

Rapid mass migration to cities and economic growth have created various problems for sustainability. The ever-increasing increase in urban waste, which causes environmental pollution and land occupation, that has been concerns of municipalities, and separate collection is known as a suitable method for their disposal. Municipal waste - always as a pollutant, has polluted the environment around human and reduces the beauty of cities. Ardakan city, also the same oflike many industrial cities in Iran, has many problems in the field of urban waste management due to the rapid growth of urbanization. Therefore, the present study has determined the economic value of the green tax in Ardakan city and measured Pepole`s willingness to pay for the suitable separation and disposal of waste using the contingent valuation method (CVM) and the two-dimensional dual technique. The required data was obtained through distribution of 608 questionnaires in Ardakan in 2018. The results of the logit model estimation show that age and gender variables have a negative impact, and the variables of the number of household members and education have a positive and significant effect on the acceptance of the proposed amount. The amount of People's willingness to pay monthly was obtained, equal to 23450 rials (0.55 $), since this amount is for providing services to the person, it can be paid as a green tax for proper waste separation and disposal for each person. Also, the total value of green tax is equal to 21181 million rials (504315.7 $) per year. The income from people's willingness to pay for proper waste disposal can be used for the costs of installing bins for waste separation and finally disposal or recycling of waste, creating employment in this sector.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Contingent Valuation
  • Pollutants
  • Waste disposal
  • Waste Separation
  • Willingness to Pay
اربابی، ز.، دهباشی، و.، اسماعیل‌پور مقدم، ه.، و ناصریان، ج. (1399). برآورد تمایل به پرداخت مالیات زیست‌محیطی بر بنزین با روش ارزش‌گذاری مشروط (CVM) در شهر مشهد. علوم و تکنولوژی محیط‌زیست، (10)22، 145-133.
اسکندری‌نسب، ح.، امیرتیموری، س.، زارع مهرجردی، م.ر.، میرزایی خلیل‌آبادی، ح.ر.، و بنی‌اسدی، م. (1400). برآورد ارزش حفاظتی مرتع ریگ اسحاق‌آباد سیرجان با استفاده از روش ارزش‌گذاری مشروط. مرتع، (2)15، 179-168.
انصاری‌رامندی، ع.ر. (1397). مالیات‌های سبز و اثرات آن بر محیط‌زیست. هفتمین کنفرانس ملی مدیریت، حسابداری و توسعه کسب ‌و کار، ساری، اسفند 1397.
بزرگ‌زاده، ن.ب.، ریگی، م.ر.، ساسولی، م.ر.، و ذوالفقاری، ف. (1400). بررسی تمایل به پرداخت جوامع محلی برای حفظ و احیای مناطق بیابانی (مطالعه موردی: دشت گشت- سراوان). مرتع و آبخیزداری، (4)74، 730-719.
بستان، ی.، فتاحی‌اردکانی، ا.، فهرستی‌ثانی، م.، صادقی‌نیا، م. و عرب، م. (1399). تحلیل ترجیحات و بررسی چارک‌های قیمت پیشنهادی در حفاظت از اکوسیستم مرتعی (منطقه مورد مطالعه: اکوسیستم مرتعی شیخ موسی). تحقیقات مرتع و بیابان ایران، (1)27، 191-177.
بلالی، ح.، خالدیان، ق.، و سام دلیری، ا. (1397). تعیین نرخ بهینه مالیات سبز بر انتشار گازهای گلخانه‌ای در گاوداری‌های شیری استان ‌همدان. اقتصاد و توسعه کشاورزی، (3)32، 227-236.
بیدشکی، ا.، رئیس‌پور، ع. و زاینده‌رودی، م. (1399). تعیین نرخ بهینه میزان مالیات سبز بر صنایع بزرگ در ایران. اقتصاد باثبات و توسعه پایدار، (1)1، 154-131.
پورغفار دستجردی، ج. (1393). مالیات سبز (مالیات‌های زیست‌محیطی). مجله اقتصادی، (2-1)14، 148-135.
ترکی‌هرچگانی، م.ع.، و دهمرده، ن. (1397). مدل‌سازی تأثیرات مالیات سبز بر هزینه‌های سلامت با استفاده از الگوی تعادل عمومی قابل‌محاسبه. مدل‌سازی اقتصادی، (3)12، 79-97.
حسنلو، س.، خلیلیان، ص.، و امیرنژاد، ح. (1395). برآورد میزان بهینه مالیات سبز بر انتشار دی‌اکسیدکربن در صنعت سیمان ایران. پژوهش‌های محیط‌زیست، (12)6، 50-39.
حیدری، م.، یعقوب‌نژاد، ی.، هلالی، ر.، و عباس‌پور، م. (1394). ارائه مدلی جهت تعیین نرخ بهینه مالیات‌های زیست‌محیطی (با تأکید بر اثر تخصیص مجدد در صنعت برق ایران). پژوهشنامه مالیات، (26)23، 85-65.
خداوردی‌زاده، م.، حیاتی، ب.، و کاوسی کلاشمی، م. (1387). برآورد ارزش تفرجی روستای توریستی کندوان آذربایجان شرقی با استفاده از روش ارزش‌گذاری مشروط. علوم محیطی، (4)5، 52-43.
رنود، ق.، و معیری، م.ه. (1395). برآورد ارزش تفرجی پارک جنگلی ناهارخوران گرگان با استفاده از روش ارزش‌گذاری مشروط. جنگل ایران، (2)8، 223-209.
سالاری، س.ژ.، نشاط، ا.، فتاحی اردکانی، ا.، و بستان، ی. (1400). بررسی اقتصادی خسارت‌های محیط‌زیستی، کشاورزی و اجتماعی حاصل از وجود راه‌آهن کرمانشاه با توجه به ترجیحات مردمی. پژوهش‌های محیط‌زیست، (24)12، 267-253.
سیدنژاد فهیم، س.ر.، و اقدامی، ا. (1390). مالیات سبز در مسیر توسعه پایدار. مجله اقتصادی- ماهنامه بررسی مسائل و سیاست‌های اقتصادی. (4-3)۱۱،۱۰۰-۹۱.
شهرداری اردکان. (1400). https://ardakan.ir/?page_id=1425
صداقتی، ع.، پیربابایی، م.ت.، نوریان، ف.، و بیتی، ح. (1400). ارزشیابی مسکن شهری برنامه‌ریزی‌شده در شهر تبریز از نگاه ساکنان. جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، (3)32، 30-1.
عباسی، م.، جعفری، م.، و رفیعی، ح. (1401). برآورد ارزش تفرجی اکوسیستم مرتع با استفاده از روش ارزش‌گذاری مشروط (مطالعه موردی: مراتع الموت شرقی). مدیریت اکوسیستم، (2)1، 14-1.
فتاحی، ا.، فهیمی، ا. و سلمانی، ن. (1396). مالیات سبز با تأکید بر منحنی کوزنتس. اولین همایش ملی کشاورزی، منابع طبیعی و دامپزشکی، اردکان، اردیبهشت 1396.
فتاحی‌اردکانی، ا.، حاج علی اکبری، ن.، بستان، ی.، و سخی، ف. (1400). راهکار کاهش آلودگی هوا با استفاده از مالیات سبز (بررسی موردی: شهرستان اردکان). اقتصاد کشاورزی، (3)15، 55-76.
گرامی، م.، و کرمی، م. (1390). مالیات سبز در کشورهای توسعه‌یافته. مجله اقتصادی- ماهنامه بررسی مسائل و سیاست‌های اقتصادی، (4-3)11، 134-125.
لطفعلی‌پور، م.ر.، هوشمند، م.، اعلامی، ا.، و بستان، ی. (1396). آثار رشد اقتصادی بخش صنعت بر کیفیت محیط‌زیست در ایران (کاربرد مدل خودتوضیحی با وقفه گسترده). پژوهش‌های محیط‌زیست،, (16)8، 114-103.
محمدیان، ف.، و سام دلیری، ا. (1400). بررسی دقت روش انتقال منافع در مطالعات ارزش‌گذاری مشروط (مطالعه موردی: رودخانه سرد آبرود شهرستان چالوس). مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، (3)52، 654-643.
محمودی، ا.، جماعتی گشتی، م.، یاوری، غ.، مهرآرا، م.، و یزدانی، س. (1398). برآورد ارزش تفرجی پارک جنگلی قلعه رودخان: کاربرد انتخاب دوگانه یک و نیم بعدی. اقتصاد و توسعه کشاورزی، (3)33، 327-313.
مرادی، غ.ح.، دهقان بنادکوکی، ف.، فیاضی، م.ن.، و اپرا جونقانی، ا. (1401). برآورد ارزش تفریحی فضای سبز و پارک با استفاده از روش ارزش‌گذاری مشروط (مطالعه موردی: پارک بهاران شهرستان میبد). محیط‌شناسی، (1)48، 53-35.
مرکز ملی آمار ایران. (1395). سرشماری نفوس و مسکن. https://www.amar.org.ir/english/Main-Indicators
منصوری حبیب‌آبادی، ف. (1399). حسابداری محیط‌زیست و مالیات سبز. چهارمین کنفرانس ملی پژوهش در حسابداری و مدیریت، تهران، خرداد 1399.
Bartczak, A., Lindhjem, H., Narrud, S., Zandersen, M., and Tomasz, Z. (2008). Valuing forest recreation on the national level in a transition economy: The case of Poland. Forest Policy and Economics, 10(7-8), 467-472.
Bazghandi, M., Bostan, Y., Sarhangzadeh, J., and Teimouri, A. (2020). A contingent valuation practice with respect to wildlife trafficking law enforcement in Iran (case study: Panthera pardus saxicolor). Research and Management Practices for Conservation of the Persian Leopard in Iran, Springer, 189-211.
Blazy, R., Hrehorowicz-Gaber, H., Hrehorowicz-Nowak, A., and Płachta, A. (2021). The Synergy of Ecosystems of Blue and Green Infrastructure and Its Services in the Metropolitan Area Chances and Dangers. Sustainability, 13(4), 1-14.
Bostan, Y., Fatahi Ardakani, A., and Tabesh, M.R. (2021). Estimating the Economic Value of Organic Rice. International Journal of Agricultural Management and Development, 11(4), 510-522.
Bostan, Y., Fatahi Ardakani, A., Fehresti Sani, M. and Sadeghinia, M. (2020). A comparison of stated preferences methods for the valuation of natural resources: the case of contingent valuation and choice experiment. International Journal of Environmental Science and Technology. 17, 4031–4046.
Coubay-Lngani, P., Savadogo, P., Tigabu, M., and Oden, P.C. (2011). Factors influencing people’s participation in the forest management program in Burkina Faso, west Africa. Forest Policy and Economics, 13 (4), 292-302.
Diluiso, F., Guastella, G., and Pareglio, S. (2021). Changes in urban green spaces value perception: A meta-analytic benefit transfer function for European cities. Land Use Policy, 101, 105116.
Friedrich, D. (2022). How environmental goals influence consumer willingness-to-pay for a plastic tax: a discrete-choice analytical study. Environment, Development and Sustainability, 24(6), 8218-8245.
Goh, I.Z., and Matthew, N.K. (2021). Residents’ Willingness to Pay for a Carbon Tax. Sustainability, 13(18), 1-26.
Ismail, Y. (2021). Study of Household Willingness to Pay to Improve Solid Waste Management at Residential. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 940(1), 2nd International Symposium of Earth, Energy, Environmental Science and Sustainable Development (JEESD 2021) September 2021, Jakarta, Indonesia.
Kayamo, S.E. (2022). Willingness to pay for solid waste management improvement in Hawassa city, Ethiopia. Journal of Environmental Management, 302 (A), 113973.
Oyekale, A.S. (2017). Determinants of households’ involvement in waste separation and collection for recycling in South Africa. Environment, Development and Sustainability, 20, 2343-2371.
Song, Q., Wang, Z., and Li, J. (2012). Residents' behaviors, attitudes, and willingness to pay for recycling e-waste in Macau. Journal of Environmental Management, 106, 8-16.
Tuan, T.H., Diem My, N.H., Anh, L.T.Q., and Toan, N.V. (2014). Using contingent valuation method to estimate the WTP for mangrove restoration under the context of climate change: A case study of Thi Nai lagoon, Quy Nhon city, Vietnam. Ocean and Coastal Management, 95 (1), 198-212.
Vassanadumrongdee, S., and Kittipongvises, S. (2018). Factors influencing source separation intention and willingness to pay for improving waste management in Bangkok, Thailand. Sustainable Environment Research, 28 (2), 90-99.
Wang, Z., Dong, X., and Yin, J. (2018). Antecedents of urban residents' separate collection intentions for household solid waste and their willingness to pay: Evidence from China. Journal of Cleaner Production, 173, 256-264.