اصول اخلاقی انتشار مقاله

نشریه "مدیریت اکوسیستم‌های طبیعی" وابسته به دانشگاه اردکان در راستای رسالت خود مبنی بر انتشار اطلاعات صحیح و مستندات علمی، خود را ملزم به رعایت ارزش‌های اخلاق حرفه‌ای و علمی به شرح زیر می‌داند.

 

الف. اصول اخلاقی نشریه

1. نشریه مدیریت اکوسیستم از اصول و سیاست‌های اخلاقی کمیته بین‌المللی اخلاق نشر (COPE) و منشور اخلاقی نشریات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تبعیت می‌کند.

2. نشریه متعهد می‌شود، اطلاعات شخصی نویسنده(ها)ی مقالات برای تمامی افرادی که به آن دسترسی دارند مانند سردبیر، اعضای هیات تحریریه و مدیر داخلی نشریه و سایر عوامل فعال کاملاً محرمانه بوده و در هر زمانی از آن محافظت شود.

3. نشریه در رد یا قبول، ویرایش، تلخیص یا اصلاح مقاله‌های پذیرش شده آزاد می‌باشد.

 

ب. اصول اخلاقی سردبیر و اعضای هیأت تحریریه

1. نگرش یکسان اعضای هیأت تحریریه در ارزیابی مقالات دریافتی تنها براساس کیفیت علمی و بدون در نظر گرفتن نام نویسنده(ها) و وابستگی سازمانی آنها

2. بررسی دقیق و احراز نوآوری و هم‌خوانی مقاله ارایه شده با اهداف نشریه توسط اعضای هیأت تحریریه

3. التزام هیأت تحریریه به عدم در اختیار قرار دادن اطلاعات مندرج در مقاله قبل از انتشار

4. عدم پذیرش درخواست حذف، اضافه و تغییر دادن ترتیب نام نویسنده‌ها بدون تأیید کتبی تمامی نویسنده‌ها

5. همفکری سردبیر با دبیران تخصصی برای تعیین داوران هر مقاله و استفاده از داوران متخصص و متعهد با توجه به موضوع مقاله

6. صدور گواهی پذیرش و چاپ مقالات پس از انجام تمامی مراحل داوری براساس تاریخ پذیرش نهایی مقاله

7. سردبیر امور هدایت و نظارت بر سیاست‌های یک نشریه را بر عهده دارد و نیز مسئول حفظ کیفیت نشریه از لحاظ ادبی و علمی است. نخستین وظیفه سردبیر و اعضای هیئت تحریریه، اطمینان از صحت، دقت و رعایت انصاف در داوری مقاله‌ها است.

8. سردبیر مقاله‌های دریافتی را بدون دخالت نظر شخصی و فقط از نظر علمی و محتوایی و بدون توجه به نژاد، جنسیت، باورهای مذهبی، قومی، شهروندی و یا جهت‌گیری سیاسی نویسنده(ها) بررسی می‌کند.

9. سردبیر هرگونه اطلاعاتی درباره مقالات دریافت شده را فقط به نویسنده مسئول، مدیر داخلی، داوران، کارشناس علمی و ویراستار ارائه خواهد داد.

 

ج. اصول اخلاقی داوران

1. داوران در بررسی کیفی، محتوایی و علمی مقاله‌ها، به سردبیر نشریه یاری رسانده و یا از طریق ارتباط اعضای تحریریه با نویسنده محترم به بهبود و ارتقاء کیفی و محتوایی مقالات کمک کنند.

2. در صورت عدم تخصص داور با مقاله ارسال شده، داور می‌بایست از پذیرش مقاله امتناع کند.

3. پذیرش یا رد داوری مقاله توسط داور می‌بایست در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام شود.

4. داور، اطلاعات به دست آمده در هنگام داوری مقاله را مخفی نگه داشته و برای منافع شخصی از آن استفاده نخواهد کرد.

5. تمامی اطلاعات موجود در مقاله‌ها برای داوران محرمانه تلقی می‌شود.

6. داور می‌بایست حتی‌الامکان مقاله را از لحاظ رعایت شیوه‌نامه نگارش نشریه بررسی کنند.

7. داوران باید نحوه ارجاع‌دهی و منابع استفاده شده در مقاله را بررسی کنند. یادآور می‌شود که کلیه تحقیقات، منابع و نقل قول‌هایی که در مقاله استفاده شده باید با ارجاع‌دهی کامل به مراجع باشد.

8. داوران باید نظرات خود را در رابطه با انتشار یا عدم انتشار مقاله در زمان مقرر ارائه نمایند.

9. داوری مقاله‌ها می‌بایست بر اساس مستندات علمی و استدلال کافی باشد. ایرادات به روشنی بیان شده و به نشریه و نویسنده(ها) ارائه شود. از اعلام نظر سلیقه‌ای، بدون پشتوانه علمی، نژادی و مذهبی و غیره در داوری مقالات خودداری شود.

10. داوران هنگامی که ممکن است فرآیند داوری طولانی شود یا اینکه قادر به انجام داوری مقاله نباشند، می‌بایست از داوری مقاله انصراف دهند.

11. داوران محترم مقالاتی که منافع اشخاص، موسسات و شرکت‌های خاصی به وسیله آن حاصل می‌شود و یا روابط شخصی در آن مشاهده می‌شود را نمی‌بایست برای داوری قبول کنند.

12. داور باید هرگونه تشابه و یا همپوشانی بین مقاله‌های در دست بررسی و یا چاپ شده در سایر نشریات را به اطلاع دفتر نشریه برساند.

 

د. اصول اخلاقی نویسنده(ها)

1. مقاله‌های ارسال شده به فصلنامه نباید در نشریه دیگری چاپ شده و یا توسط نشریه دیگری تحت بررسی باشند.

2. مقالات ارسالی باید در زمینه تخصصی نشریه بوده و به صورت علمی و منسجم، مطابق استاندارد نشریه آماده شده و ارائه دهنده جنبه‌های آموزشی و حاصل کار پژوهشی نویسنده‌(ها) باشد.

3. نویسنده(ها) باید از اظهارات جعلی و نادرست خودداری کنند؛ بنابراین مطالب ارائه شده در مقالات باید مستند و با ارائه مرجع باشد. مسئولیت صحت مطالب بر عهده نویسنده مسئول و نویسنده(ها) بوده و چاپ مقاله به معنی تایید مطالب آن توسط نشریه نیست. از داده‌سازی و همچنین کپی‌برداری از سایر مقاله‌ها جداً خودداری شود.

4. استناد صحیح به تمام منابع مورد استفاده در مقاله انجام شود.

5. در صورت لزوم، سپاسگزاری از حامیان پژوهش انجام شده و در انتهای مقاله آورده شود.

6. مقاله‌های برگرفته از پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دانشجویان با نام دانشجو، استاد(ان) راهنما و مشاور(ان) و با تاییدیه استاد راهنما منتشر می‌شود. در این نوع مقالات اسامی تیم راهنمایی پایان‌نامه به عنوان لیست نویسندگان مقاله ارائه گردد.

7. نشریه از پذیرش مقاله‌هایی که دانشجویان محترم نویسنده مسئول آن باشند معذور است. نشریه مدیریت اکوسیستم تاکید دارد که مسئولیت علمی مستخرج از پایان‌نامه یا رساله حتماً بر عهده استاد راهنمای دانشجو باشد. پیشنهاد می‌گردد سایر مقاله‌ها نیز تا حد ممکن با مسئولیت علمی اعضای محترم هیات علمی دانشگاه‌ها یا مراکز تحقیقاتی ارسال گردند.

8. نویسنده(ها)ی مقاله باید اجازه ویرایش آن را به نشریه بدهند.

9. افرادی که در تهیه مقاله نقش دارند، باید به عنوان نویسنده‌های مقاله از آنها نام برده شود. همچنین در هنگام ارسال مقاله به نشریه مشخص کردن نویسنده مسئول ضروری است.

10. نویسنده(ها)ی مقاله باید مقوله سرقت علمی را به عنوان یکی از خطاهای جدی و غیراخلاقی در نگارش مقاله مد نظر داشته باشند. مقاله‌های ارسال شده توسط دفتر نشریه با استفاده از نرم‌افزارهای مشابهت‌یاب مورد بررسی قرار می‌گیرد.

11. در صورت عدم دریافت پاسخ به‌موقع از طرف نویسنده(ها) در اصلاح موارد اعلام شده توسط داوران، مقاله از فرآیند ارزیابی خارج شده و نویسنده(ها) می‌بایست مقاله اصلاح شده را به صورت مقاله جدید به نشریه ارائه دهند.

12. نویسنده در هر زمانی که متوجه هر گونه خطا و بی‌دقتی در مقاله خود شود نشریه را در جریان آن قرار داده و نسبت به اصلاح و یا بازپس‌گیری مقاله اقدام نماید.

13. اصول اخلاقی در مکاتبات با نشریه و یا پاسخ به داوران (پرهیز از به کار بردن الفاظ یا جملات غیر اخلاقی) می‌بایست توسط نویسنده‌(ها) رعایت شود.

14. در صورت عدم رعایت موارد فوق و تخطی از موارد یاد شده، هیات تحریریه در مورد ادامه کار بررسی مقاله تصمیم‌گیری خواهد کرد.

 

ه. مصادیق نقض اصول اخلاقی انتشار توسط نویسنده(ها)

اگر در هر یک از مراحل ارسال، داوری، ویرایش، یا چاپ مقاله در نشریه و یا پس از آن، یکی از موارد ذیل تشخیص داده شود، نقص اصول اخلاقی محسوب شده و هیات تحریریه در مورد آن تصمیم‌گیری خواهد کرد.

1. سرقت علمی (Plagiarism): استفاده از افکار و عبارت‌های نویسنده‌های دیگر، کپی‌برداری در بیان اندیشه‌ها، شباهت‌های ساختاری مقاله یا انتساب ایده‌ها و نتایج دیگران بدون ارجاع مناسب یا معرفی آن به عنوان یک پژوهش علمی است.

2. داده‌سازی یا جعل داده‌ها (Fabrication): داده‌سازی هنگامی است که محقق در عمل، مطالعه‌ای را انجام نداده اما داده و نتیجه‌گیری ارائه می‌دهد. گزارش مطالب غیر واقعی و ارائه داده‌ها یا نتیجه‌های ساختگی به‌عنوان نتایج آزمایشگاهی، مطالعات تجربی و یا یافته‌های شخصی، ثبت غیرواقعی آنچه روی نداده است یا جابه‌جایی نتایج مطالعات مختلف مثال‌هایی از این تخلف است.

3. تحریف داده‌ها (Falsification): تحریف هنگامی رخ می‌دهد که تحقیقی انجام شده اما داده‌ها و نتایج آن واقعی نباشد. دستکاری جزئیات اجرای پژوهش یا فرایند جمع‌آوری داده‌ها، حذف یا تغییر داده‌ها، بزرگنمایی برخی نتایج کوچک به منظور پنهان کردن واقعیات اصلی و بزرگ‌ (Juicy quotes) تا نتایج پژوهش در راستای اهداف خاص دنبال شده یا نتایج ارائه شده مورد تردید قرار نگیرد، مصادیق تحریف داده‌ها می‌باشند.

4. ارسال همزمان: هنگامی است که یک مقاله در دو یا چند نشریه به طور همزمان ارسال شده و در دست بررسی باشد.

5. ارسال دو نسخه‌ای (المثنی): هنگامی رخ می‌دهد که دو یا چند مقاله دارای فرضیه‌(ها)، داده‌ها، و نتایج یکسان هستند.

6. اجاره علمی: نویسنده(ها)، فرد یا افراد دیگری را برای انجام پژوهش به کار گرفته و پس از پایان پژوهش، با دخل و تصرف اندکی آن را به نام خود به چاپ رساند.

7. انتساب غیر واقعی: انتساب غیر واقعی نویسنده(ها) به موسسه، مرکز یا گروه آموزشی یا پژوهشی است که نقشی در اصل پژوهش مربوطه نداشته‌اند.

8. ارسال تکراری: به معنی تقسیم یک مطالعه به مقالات متعدد و ارسال آنها می‌باشد.

9. سهیم کردن نادرست مؤلف دیگر: همه مؤلفان لیست شده در مقاله می‌بایست در انجام آن سهیم باشند.

10. دستکاری منابع: هنگامی که در قسمت پایانی یک رونوشت منابع متعددی ذکر می‌شود، در حالیکه در محتوای متن نامی از آنها برده نشده است.

11. اضافه کردن "مولف افتخاری" یا حذف "مولف واقعی"