%0 Journal Article %T رتبه‌بندی مناطق مستعد احداث سد زیرزمینی (منطقه مورد مطالعه: حوزه باغک سرنی استان هرمزگان) %J مدیریت اکوسیستم‌های طبیعی %I دانشگاه اردکان %Z 2821-0182 %A اسماعیل‌پور, یحیی %A امیری, حمیدرضا %A فلاح, ساناز %A میرزاده, ناهید %D 2021 %\ 12/22/2021 %V 1 %N 1 %P 11-25 %! رتبه‌بندی مناطق مستعد احداث سد زیرزمینی (منطقه مورد مطالعه: حوزه باغک سرنی استان هرمزگان) %K استحصال آب %K تصمیم‌‌گیری چندمعیاره مکانی %K سدهای زیرزمینی %K حوضه سرنی %R 10.22034/emj.2021.248882 %X ععلیرغم بارندگی کم که با پراکنش زمانی نامنظم همراه است حجم زیادی از بارندگی‌ها در استان هرمزگان بدلیل شدت زیاد و رگباری بودن به صورت رواناب هدر می‌رود. از سوی دیگر منابع آب سطحی جاری از قبیل رودخانه‌ها و دریاچه سدها بدلیل پتانسیل تبخیر زیاد با هدر رفت بخش مهمی از ذخایر روبرو هستند. شناسایی مناطق مناسبی از دشتهای آبرفتی برای ذخیره آب در زیر زمین راهکار مناسبی برای توسعه منابع آب در این شرایط است. ‌تعیین مناطق مناسب به این منظور به معیارهای گوناگون اکولوژیک و انسانی وابسته است. بر اساس ادبیات تحقیق عوامل اقتصادی- اجتماعی (نیاز آبی و دسترسی)، محور سد زیرزمینی (عمق، طول و لیتولوژی)، مخزن سد زیرزمینی (نفوذپذیری، شیب و سطح مخزن) و آب (کمیت و کیفیت آب) از جمله مهم‌ترین معیارهای موثر نام برده شده‌اند. در این تحقیق از فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) در وزن‌دهی معیارهای اصلی و فرعی موثر بر تعیین پتانسیل احداث سد زیرزمینی در منطقه مورد مطالعه بهره‌گیری شد. شاخص کمیت آب با وزن 0.833، نیاز آبی با وزن 0.8 و عمق محور و نفوذپذیری مخزن با وزن برابر 0.637 از مهم‌ترین شاخص‌های تحقیق هستند. لایه‌های اطلاعاتی هر یک از معیارها فازی‌سازی شد. سپس با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و بازدید میدانی 14 محور (گزینه) تشخیص داده و انتخاب شد. با تلفیق نهایی داده‌ها در محیط ArcGIS شاخص تناسب برای هر محور محاسبه و رتبه‌بندی گردید. نتایج بدست آمده نشان داد گزینه‌ی 14 در شمال غربی منطقه مورد مطالعه شرایط مناسب و قابلیت احداث سد زیرزمینی را دارد. حساسیت سیستم به رتبه‌بندی‌ها با تغییر 5± و 10± درصد وزن معیارهای دارای بالاترین درجه تأثیر مورد آزمایش قرار گرفت. گزینه انتخابی دارای نفوذپذیری مناسب بوده و عمق محور آن 12-9 متر است. به علاوه در زیرحوزه B1 با متوسط بارش سالانه 207.1 میلی‌متر و دارای حجم نزولات 1.9 میلیون مترمکعب، واقع شده است. این ویژگی‌ها از پتانسیل‌های مناسب احداث سد زیرزمینی در منطقه می‌باشد. بنابراین نتایج نشان داد مدل بدست آمده از ثبات کافی در اولویت‌بندی محورها نسبت به یکدیگر برخوردار است. %U https://emj.ardakan.ac.ir/article_248882_4f5dbfe78997d9b5b527c875b3fa04db.pdf